Opuszczony Fort, Prochownia z 1907 roku

Zasadniczymi elementami Twierdzy były, wkomponowane w wysoki północny brzeg Narwi, dwa forty, tzw. Umocnienie Duże i Umocnienie Małe. Łączyła je droga forteczna i linia kolejki wąskotorowej osłaniane wałem ze stanowiskami strzelniczymi i suchym rowem fortecznym. Między fortami wybudowano od strony rzeki trzy prochownie. Całość dopełniały dwa kompleksy koszarowe, pierwszy w samej fortyfikacji, drugi na przeciwnym brzegu Narwi, w miejscowości Zagroby (obecnie Zegrze Pd.). Fortyfikację zegrzyńską uzupełniały dwa z czterech planowanych fortów łącznikowych, w Beniaminowie i Dębem. Kolejne dwa, w Pustelnikach i Maciołkach, ze względów finansowych nie powstały. Z południowym brzegiem rzeki Twierdzę połączyły dwa mosty na Narwi: drogowy i kolejki wąskotorowej. Fortyfikacje przetrwały w dobrym stanie obydwie wojny światowe. Jedynie mosty zostały zniszczone przez wycofujących się Rosjan w 1915 roku, z których drogowy został odbudowany, a po kolejowym wystają z wody jedynie wieżyczki strażnicze.

                     Po drugiej wojnie forty na długie lata przejęło wojsko i jako obiekty tajne zniknęły z map. W okresie zimnej wojny część pomieszczeń Umocnienia Dużego przerobiono na schrony przeciwatomowe. Systemy śluz powietrznych, filtry powietrza, własna stacja pobierania i uzdatniania wody oraz nowoczesne centrum łączności miały zapewnić rządowi PRL właściwe warunki pracy w przypadku wybuchy III wojny światowej.